การทำธุรกิจให้ประสบความสำเร็จไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ก็ไม่เรื่องยากเกินไปเช่นกัน เพียงแค่ต้องมีการวางแผนทำธุรกิจที่ดี
หนึ่งในตัวช่วยในการวางแผนทำธุรกิจแบบมืออาชีพที่หลายองค์กรใช้กันก็คือ Business Model Canvas ใช้รวบรวมข้อมูลสำคัญ นำมาวิเคราะห์ วางแผน และประเมินความเสี่ยงที่จะเกิดขึ้นในอนาคตได้
วันนี้อินไซท์เอรา จะพาไปรู้จักกับกลยุทธ์ Business Model Canvas การวางแผนธุรกิจโดยมองจากภาพรวม และลงลึกรายละเอียดแต่ละจุดเพื่อให้ทุกอย่างดำเนินไปในทิศทางเดียวกัน
Business Model Canvas คืออะไร?
Business Model Canvas เป็นเครื่องมือที่ช่วยออกแบบโมเดลธุรกิจพื้นฐาน พัฒนาโดย Alex Osterwalder และ Yves Pigneur จะทำให้มองเห็นรายละเอียดต่างๆ ของธุรกิจตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นทั้งจุดเด่น จุดด้อย ข้อได้เปรียบ ข้อเสียเปรียบ กิจกรรมหลักของธุรกิจ หรือแม้กระทั่งคู่ค้าและลูกค้าคือใคร โดยผลลัพธ์จากการทำ Business Model Canvas นี้จะช่วยเสริมจุดแข็ง และปรับจุดอ่อนรวมไปถึงการปรับกลยุทธ์การตลาดของธุรกิจได้ง่ายและรวดเร็ว
Business Model Canvas ประกอบไปด้วยกันทั้งหมด 9 ส่วน และจัดกลุ่มได้ 4 กลุ่ม ดังนี้
1.Who ขายให้ใคร? ประกอบด้วย
Customer Segments (CS) : กลุ่มลูกค้าเป็นหัวใจของการทำธุรกิจ ดังนั้นการกำหนดกลุ่มเป้าหมายที่ต้องการเข้าถึง การระบุกลุ่มเป้าหมายที่ถูกต้องจึงเป็นสิ่งสำคัญ โดยสามารถกำหนดกลุ่มเป้าหมายได้หลายกลุ่ม อาจแบ่งได้ตาม ความต้องการของกลุ่มเป้าหมาย พฤติกรรม และคุณลักษณะอื่นๆ ซึ่งกลุ่มเป้าหมายที่ชัดเจนทำให้ธุรกิจสามารถเสนอ สินค้าและบริการได้ตรงตามความต้องการของลูกค้า
Customer Relationships (CR) : ความสัมพันธ์ของเรากับลูกค้า นอกจากการทำสินค้าที่มีคุณภาพ การบริหารก็เป็นสิ่งที่สำคัญ การที่เราสร้างความสัมพันธ์กับลูกค้า ทั้งลูกค้าประจำหรือลูกค้าทั่วไป มีหลายวิธี เช่น
- Personalization : การตอบลูกค้าผ่านทางอีเมล โทรศัพท์ และช่องทาง Social Media ผ่านการแชท
- Auto Service : การทำ Chatbot รวบรวมปัญหาและแนวทางแก้ไขที่ได้จากการคุยกับลูกค้า ให้ลูกค้าได้รับแนวทางการช่วยเหลือ เพื่อช่วยลดระยะเวลาในการรอคิวและความรวดเร็วในการให้บริการ
- Community : การสร้างชุมชน กลุ่ม ในช่องทางต่างๆ เช่น Facebook Line Openchat เพื่อการพูดคุยและมอบสิทธิพิเศษให้กับลูกค้าคนสำคัญ
Channels : ช่องทางทำหน้าที่ในการติดต่อสื่อสารกับลูกค้า เช่น
- การสร้างการรับรู้เกี่ยวกับสินค้าของบริษัท
- ช่วยให้ลูกค้าสามารถประเมินการเสนอคุณค่าของสินค้าของบริษัท
- ให้ลูกค้าสามารถซื้อสินค้าที่ตนต้องการที่เฉพาะเจาะจง
- บริษัทสามารถส่งมอบคุณค่าของสินค้าไปยังลูกค้า
- บริษัทสามารถให้บริการหลังการขายกับลูกค้า
- ดังนั้นธุรกิจจึงควรทราบว่าช่องทางไหนที่จะเข้าถึงกลุ่มลูกค้าเป้าหมาย และทราบถึงช่องทางที่มีในปัจจุบัน ช่องทางไหนที่ได้ผล ช่องทางไหนให้ผลตอบแทนคุ้มกับต้นทุนที่เกิดขึ้น
2.What จะขายคุณค่าอะไร? ประกอบด้วย
Value Proposition : ระบุว่าสินค้า/บริการของธุรกิจว่าสร้างคุณค่าอะไรให้กับลูกค้า ตรงตามความต้องการของลูกค้า ทำให้ลูกค้าตัดสินใจเลือกสินค้าหรือบริการของบริษัทแทนที่จะเลือกของคู่แข่งการเสนอคุณค่าของสินค้าแก่ลูกค้าอาจเป็นในรูปของปริมาณ เช่น ราคาและความรวดเร็ว หรือในเชิงคุณภาพ
3.How ทำยังไงให้ได้ใจลูกค้า? ประกอบด้วย
Key Resources : ทรัพยากรที่สำคัญของบริษัทมีความสำคัญต่อการทำให้แผนธุรกิจให้ประสบความสำเร็จ ซึ่งโมเดลธุรกิจทุกประเภทต้องอาศัยทรัพยากรหลัก ช่วยให้ธุรกิจสามารถสร้างและเสนอคุณค่า เข้าถึงตลาด รักษาความสัมพันธ์กับกลุ่มลูกค้า และสร้างรายได้
ทรัพยากรหลักอาจแตกต่างกันไปทรัพยากรหลักอาจเป็นวัตถุสิ่งของ เงินทุน ภูมิปัญญา หรือบุคลากรก็ได้ ทั้งนี้อาจได้มาด้วยการซื้อ การเช่า หรือไม่ก็มาจากพันธมิตรหลัก ทรัพยากรหลักแบ่งเป็นประเภทต่าง ๆ
Key Activities : เป็นสิ่งสำคัญที่สุดที่บริษัทต้องทำเพื่อให้ธุรกิจของตนประสบความสำเร็จ
โมเดลธุรกิจทุกประเภทต้องประกอบด้วยกิจกรรมหลักจำนวนหนึ่ง ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญที่สุดที่ธุรกิจต้องทำเพื่อให้สามารถดำเนินธุรกิจได้อย่างประสบความสำเร็จ กิจกรรมหลักเหมือนกับทรัพยากรหลักตรงที่ช่วยให้บริษัทสามารถสร้างและเสนอคุณค่า เข้าถึงตลาด รักษาความสัมพันธ์กับกลุ่มลูกค้า และสร้างรายได้
Key Partnerships : ในการทำธุรกิจทุกวันนี้การสร้างหุ้นส่วนทางธุรกิจเป็นสิ่งสำคัญและ
จำเป็น ข้อดีของการมีหุ้นส่วนทางธุรกิจ คือ เพื่อประโยชน์สูงสุดของธุรกิจ เพื่อลดความเสี่ยง และเพื่อให้ได้มาซึ่งทรัพยากรในทางธุรกิจ
อาจแบ่งพันธมิตรออกเป็น 4 ประเภทด้วยกัน
- พันธมิตรเชิงกลยุทธ์ระหว่างบริษัทที่ไม่ได้เป็นคู่แข่งกัน
- การร่วมมือเฉพาะกิจ ซึ่งเป็นพันธมิตรเชิงกลยุทธ์ระหว่างบริษัทที่เป็นคู่แข่งกัน
- การร่วมทุนเพื่อพัฒนาธุรกิจใหม่
- ความสัมพันธ์แบบผู้ซื้อ-ซัพพลายเออร์เพื่อรับประกันว่าจะไม่ขาดแคลนวัตถุดิบ
4.Money การบริหารเงิน ประกอบด้วย
Cost Structure : โครงสร้างด้านต้นทุน รวมถึงต้นทุนทั้งหมดที่จะเกิดขึ้นในการดำเนินการตามที่รูปแบบธุรกิจกำหนด ซึ่งบอกถึงต้นทุนสำคัญ ๆ ที่เกิดขึ้นในการดำเนินกิจการตามโมเดลธุรกิจ การสร้างและการส่งมอบคุณค่า การรักษาความสัมพันธ์กับลูกค้า และการสร้างรายได้ ล้วนแล้วแต่มีต้นทุน
Revenue Streams : คือเงินสดที่ธุรกิจจะได้รับหลังหักค่าใช้จ่ายแล้ว ในธุรกิจหากลูกค้าเปรียบเหมือนหัวใจของโมเดลธุรกิจ กระแสรายได้ก็เปรียบได้กับเส้นเลือด ธุรกิจต้องถามตัวเองว่าลูกค้าแต่ละกลุ่มยินดีจ่ายเงินเพื่อคุณค่าใด กระแสรายได้แต่ละทางอาจมีกลไกการตั้งราคาที่แตกต่างกัน เช่น การตั้งราคาตายตัว การต่อรองราคา การประมูล การตั้งราคาตามตลาด การตั้งราคาตามปริมาณ
และการตั้งราคาแบบบริหารผลกำไร (yield management)
โมเดลธุรกิจสามารถมีกระแสรายได้ 2 ประเภท
- รายได้ครั้งเดียว ซึ่งเกิดจากการจ่ายเงินของลูกค้าเพียงครั้งเดียว
- รายได้สม่ำเสมอ ซึ่งเกิดจากการจ่ายเงินอย่างต่อเนื่อง โดยอาจมาจากการส่งมอบสินค้าและบริการแก่ลูกค้า หรืออาจมาจากการให้บริการหลังการขาย
จาก Business Model Canvas ทั้งหมด 4 ส่วน 9 กลุ่ม จะเห็นได้ว่า BMC เป็นเครื่องมือที่ช่วยในการวางแผนธุรกิจได้อย่างครบถ้วนทุกมุม ซึ่งช่วยในการกำหนดยุทธศาสตร์ กลยุทธ์ ประเมินความสำเร็จของแผนงาน และเลือกรูปแบบธุรกิจได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การนำ Business Model Canvas ไปใช้ในการปรับปรุงหรือต่อยอดโมเดลธุรกิจแบบเก่าได้ ทำให้นักการตลาดรู้จักแบรนด์ตัวเองได้ดีขึ้น และ มองเห็นภาพรวมทั้งข้อดี ข้อเสีย โอกาส และ ความเสี่ยงที่ควรพัฒนาต่อไปในอนาคต นอกจากการคิดวิเคราะห์ตัวธุรกิจของเราแล้ว การเลือกเทคโนโลยีที่จะช่วยบริหารงานก็สำคัญเช่นกัน
สำหรับท่านที่กำลังมองหา เครื่องมือที่ช่วยวิเคราะห์และต่อยอดกลยุทธ์ทางการตลาดได้ดียิ่งกว่าเดิม!
อินไซท์เอรา ผู้พัฒนาเครื่องมือที่ชื่อว่า DOM – Data Opinion Mining เป็นหนึ่งในเครื่องมือที่มีจุดเด่นเรื่องการวิเคราะห์ภาษาได้แม่นยำ ระบบภายในใช้ง่าย อีกทั้ง Analyics View มีความหลากหลาย และเจาะลึก
สามารถตอบโจทย์ทุกธุรกิจ และนักการตลาดได้แบบ “ครบทุกมิติ” ช่วยวิเคราะห์ Customer Insight เปรียบเทียบคู่แข่ง หา Infuencer และนำไปใช้วิเคราะห์ต่อยอดกลยุทธ์ให้ธุรกิจได้ทันที
ทำความรู้จัก DOM : Social Listening & Social Analytics Tool จาก InsightERA
✓ The right insight at your fingertips.
—————
“InsightEra” ผู้ให้บริการ MarTech แบบครบวงจร
สนใจหรือสอบถามเพิ่มเติม
https://www.insightera.co.th/contact-us/
Email : [email protected]
